صندوق سرمایه‌گذاری چیست و چه انواعی دارد؟
اگر زمان، دانش یا تجربه کافی برای سرمایه‌گذاری مستقیم ندارید، چرا استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند هوشمندانه‌ترین و مطمئن‌ترین انتخاب برای شما باشد؟
صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ابزارهایی کارآمد برای افرادی هستند که امکان یا تمایل مدیریت مستقیم سرمایه‌گذاری‌های خود را ندارند. این صندوق‌ها با تجمیع سرمایه‌های خرد و کلان، منابع را به‌صورت حرفه‌ای در مجموعه‌ای متنوع از دارایی‌ها از جمله سهام، اوراق، طلا و املاک به کار می‌گیرند.
سرمایه‌گذاران با خرید واحدهای این صندوق‌ها می‌توانند، حتی با مبالغ محدود، از مزایای تنوع‌بخشی و مدیریت تخصصی بهره‌مند شوند؛ مزایایی که به کاهش ریسک و افزایش پایداری بازدهی کمک می‌کند.
در عمل، صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان پلی میان سرمایه‌گذاران و بازارهای مالی عمل کرده و امکان مشارکت هوشمندانه و کم‌هزینه در فرصت‌های اقتصادی را فراهم می‌سازند.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟
صندوق سرمایه‌گذاری نهادی مالی است که منابع سرمایه‌گذاران را جمع‌آوری کرده و تحت مدیریت حرفه‌ای، در سبدی از دارایی‌ها (مانند سهام، اوراق مشارکت، طلا و سپرده بانکی) سرمایه‌گذاری می‌کند. سود یا زیان حاصل از این فعالیت، بر اساس نسبت مالکیت هر سرمایه‌گذار (تعداد واحدها) میان آنها تقسیم می‌شود.
این صندوق‌ها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند و گزارش‌های شفاف عملکرد خود را به‌صورت روزانه و ماهانه منتشر می‌نمایند.
مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها نسبت به روش‌های مستقیم:
مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری
راهکاری هوشمند برای سرمایه‌گذاری افراد غیرحرفه‌ای
لیست مزایا
مدیریت حرفه‌ای
سرمایه شما توسط تیمی از متخصصان مالی با تجربه و دانش کافی مدیریت می‌شود که به طور مداوم بازار را زیر نظر دارند و تصمیمات بهینه برای سرمایه‌گذاری می‌گیرند. این مدیران با استفاده از ابزارهای تحلیلی پیشرفته و تحقیقات بازار، بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری را شناسایی کرده و پرتفوی بهینه‌ای برای شما تشکیل می‌دهند. این امر باعث می‌شود حتی بدون داشتن تخصص مالی نیز از مزایای سرمایه‌گذاری حرفه‌ای بهره‌مند شوید.
معرفی انواع صندوق‌های سرمایه گذاری در بورس
صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار ایران عمدتاً بر اساس دو معیار کلیدی “ترکیب دارایی” و “نحوه معامله واحدهای سرمایه‌گذاری” طبقه‌بندی می‌شوند. در ادامه، هر یک از این دسته‌بندی‌ها را به طور کامل بررسی خواهیم کرد
صندوق‌های سرمایه‌گذاری از نظر نحوه معامله واحدهای سرمایه‌گذاری
صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نحوه معامله به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر صدور و ابطال:
صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، امکان معامله در بازار بورس را ندارند. سرمایه‌گذاران برای خرید یا فروش واحدهای این صندوق‌ها ملزم به استفاده از پنل معاملاتی اختصاصی صندوق هستند.قیمت این واحدها نه بر اساس عرضه و تقاضای بازار، بلکه بر پایه ارزش خالص دارایی‌های صندوق تعیین و روزانه به‌روزرسانی می‌شود
قیمت واقعی هر واحد صندوق است که از “کسر بدهی‌های صندوق از کل دارایی‌ها و تقسیم بر تعداد واحدها” به‌دست می‌آید.
صندوق های قابل معامله در بورس(ETF):
صندوق‌های قابل معامله در بورس نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که واحدهای آنها در بازار بورس، دقیقاً مشابه سهام شرکت‌ها، خرید و فروش می‌شود. برخلاف صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، قیمت این واحدها نه بر اساس ارزش خالص دارایی، بلکه مستقیماً بر پایه عرضه و تقاضای بازار تعیین می‌شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند در هر لحظه از ساعت معاملات بورس، به نقدکردن واحدهای خود اقدام نمایند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی
در کنار نحوه معامله، ترکیب دارایی‌های صندوق مهم‌ترین معیار برای انتخاب است. این ترکیب است که سطح ریسک، بازدهی و در نهایت، مناسب‌ترین گزینه را برای هر سرمایه‌گذار مشخص می‌کند. در ادامه، مهم‌ترین انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس ترکیب دارایی را بررسی می‌کنیم.
صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت
صندوق‌های با درآمد ثابت، ایمن‌ترین و کم‌ریسک‌ترین نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که هدف اصلی آنها حفظ سرمایه اولیه و کسب بازدهی قابل پیش‌بینی و معمولاً بالاتر از سپرده‌های بانکی است. این صندوق‌ها حداقل ۷۰ تا ۹۰ درصد از دارایی‌های خود را در ابزارهای بادرآمد و کم‌ریسک مانند اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی، گواهی‌های سپرده و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند. این ترکیب دارایی باعث می‌شود نوسان ارزش واحدهای این صندوق‌ها بسیار ناچیز باشد و سرمایه گذاران با آرامش خاطر بتوانند در آنها سرمایه‌گذاری کنند.
مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری:
۱. امنیت و نقدشوندگی بالا با وجود بازارگردان
عملکرد بازارگردان: بازارگردان متعهد می‌شود در مواقعی که خریداری برای واحدهای سرمایه‌گذاری وجود ندارد، آنها را خریداری کند.
نتیجه این ویژگی:
تضمین نقدشوندگی: شما همیشه یک خریدار برای واحدهای خود دارید.
امنیت سرمایه: این امر ریسک نقدشوندگی دارایی را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
۲. انعطاف‌پذیری در دریافت سود متناسب با اهداف شما
صندوق‌ها در پرداخت سود، مدل‌های مختلفی را ارائه می‌دهند تا با استراتژی‌های مالی مختلف سرمایه‌گذاران همخوانی داشته باشد:
الف) صندوق‌های با پرداخت سود دوره‌ای:
مخاطب: افرادی که به درآمد ماهیانه یا جریان نقدی منظم نیاز دارند (مانند بازنشستگان).
مزیت: واریز سود به‌صورت دوره‌ای (معمولاً ماهیانه) به حساب سرمایه‌گذار.
برای اطلاعات بیشتر درباره جزئیات این صندوق‌ها(اینجا کلیک کنید+)
ب) صندوق‌های مرکب (سود مرکب):
مخاطب: سرمایه‌گذاران بلندمدتی که هدف آنها حفظ سرمایه و رشد آن در بلندمدت است.
مزیت: سود حاصل، تقسیم نمی‌شود و دوباره در خود صندوق سرمایه‌گذاری می‌گردد.
فایده اصلی: بهره‌مندی از “سود مرکب” و رشد سریع‌تر سرمایه در طول زمان.
صندوق های سرمایه گذاری مختلط
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط گزینه‌ای ایده‌آل برای سرمایه‌گذارانی هستند که به دنبال برقراری تعادل بین ریسک و بازده می‌باشند. این صندوق‌ها با ترکیب هوشمندانه دارایی‌های مختلف، هم از فرصت‌های رشد بازار سهام بهره می‌برند و هم از طریق سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت، ثبات نسبی در سبد دارایی‌های خود ایجاد می‌کنند.
ساختار سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها به گونه‌ای است که معمولاً بین ۴۰ تا ۷۰ درصد از دارایی‌ها را به سهام شرکت‌های بورسی و مابقی را به اوراق با درآمد ثابت اختصاص می‌دهند. این ترکیب متعادل موجب می‌شود در دوران رشد بازار سهام، سرمایه‌گذاران از افزایش ارزش سهام بهره ببرند و در دوران رکود بازار، سهم اوراق با درآمد ثابت همچون سپری از سرمایه آنان محافظت کند.
این صندوق‌ها گزینه مناسبی برای افرادی است که به دنبال بازدهی بالاتر از سپرده‌های بانکی هستند اما ریسک پذیری لازم برای سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را ندارند.
صندوق‌های تضمین اصل سرمایه
ساختار دارایی صندوق‌های با تضمین اصل سرمایه به گونه‌ای طراحی شده که عمده دارایی‌ها (معمولاً ۷۰-۸۰ درصد) در ابزارهای کم‌ریسک مانند اوراق مشارکت دولتی و سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری می‌شود. این بخش، پایه اصلی تضمین اصل سرمایه و ایجاد سود پایه را تشکیل می‌دهد.
در کنار این، بخش کوچکی (۱۵-۲۰ درصد) به بازار سهام اختصاص می‌یابد تا امکان کسب بازدهی بالاتر از سود بانکی فراهم شود. مهم‌تر از همه، وجود یک نهاد تضمین‌کننده معتبر (مانند بانک یا شرکت تأمین سرمایه) است که به صورت قانونی متعهد می‌شود در پایان دوره، در صورت کاهش ارزش صندوق، اصل سرمایه و سود مصوب را پرداخت نماید. این ترکیب هوشمندانه، امنیت و سودآوری را برای سرمایه‌گذاران محتاط به ارمغان می‌آورد.
صندوق های سرمایه گذاری سهامی
صندوق سرمایه‌گذاری سهامی یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذارانی است که هدف کسب بازدهی بالاتر از طریق بازار سهام را دارند. این صندوق‌ها حداقل ۷۰ درصد از دارایی‌های خود را به سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اختصاص می‌دهند و باقی مانده دارایی‌ها در اوراق با درآمد ثابت قرار می‌گیرد.
مهم‌ترین مزیت این صندوق‌ها، مدیریت حرفه‌ای توسط تیم‌های متخصص است که به طور مستمر بازار را تحلیل کرده و سهام مستعد رشد را انتخاب می‌کنند. همچنین این صندوق‌ها با سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های مختلف، تنوع‌بخشی مناسبی ایجاد می‌کنند که ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد.
این صندوق‌ها به طور کلی به دو دسته صندوق سهامی شاخصی و صندوق سهامی اهرمی تقسیم می‌شوند که در مطالب بعدی به تفصیل به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.
هشدار
لازم به ذکر است که صندوق‌های سهامی اصل سرمایه را تضمین نمی‌کنند و ارزش واحدهای آنها همراه با نوسانات بازار سهام تغییر می‌کند. بنابراین این صندوق‌ها بیشتر برای سرمایه‌گذارانی مناسب هستند که افق سرمایه‌گذاری بلندمدت دارند و می‌توانند نوسانات کوتاه‌مدت بازار را تحمل کنند.
صندوق اهرمی:
صندوق اهرمی چیست؟ | بررسی ریسک، بازدهی و انواع واحدهای سرمایه‌گذاری
صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی، یک ابزار مالی پیشرفته و تخصصی هستند که با استفاده از اهرم (Leverage) هدفشان ایجاد بازدهی چندبرابری از نوسانات بازار است.
ساختار دوگانه: واحدهای عادی در مقابل واحدهای ممتاز
این صندوق‌ها با ایجاد دو کلاس دارایی مجزا، به نیازهای دو گروه کاملاً متفاوت از سرمایه‌گذاران پاسخ می‌دهند:
| ویژگی | واحدهای ممتاز (سهام ریسکی) | واحدهای عادی (سهام کم‌ریسک) |
|---|---|---|
| هدف سرمایه‌گذار | کسب سودهای بالا و پذیرش ریسک چندبرابری | درآمد سود ثابت و مطمئن با ریسک بسیار پایین |
| منبع سود | سود (یا زیان) حاصل از عملکرد اهرم صندوق | سود مشخص و از پیش تعهدشده توسط صندوق |
| میزان نوسان | بسیار بالا | بسیار پایین |
| نوع سرمایه‌گذار | سرمایه‌گذاران جسور و حرفه‌ای | سرمایه‌گذاران محافظه‌کار |
نکته کلیدی
سود تضمین‌شده برای دارندگان واحدهای عادی، از طریق سود یا زیان بالقوه‌ای که توسط دارندگان واحدهای ممتاز متحمل می‌شود، تأمین می‌گردد. این یک رابطه بده-بستانی (Win-Lose Potential) ایجاد می‌کند.
⚠️ هشدار مهم: این صندوق برای چه کسانی مناسب است؟
با توجه به ریسک بالا و پیچیدگی ذاتی این محصولات:
- مخاطب اصلی: سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و نهادی که درک عمیقی از مکانیزم اهرم و نوسانات بازار دارند.
- سرمایه‌گذاران خرد: باید با احتیاط بسیار عمل کرده و تنها پس از کسب آگاهی کامل و مشورت با کارشناس مالی وارد این حوزه شوند.
- صندوق شاخصی:
هدف اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی، ایجاد پرتفویی است که عملکرد آن بازتابی دقیق از یکی از شاخص‌های معتبر بازار سهام باشد. این شاخص‌ها می‌توانند شامل شاخص کل، شاخص کل هم‌وزن، شاخص سی شرکت بزرگ و دیگر شاخص‌های اصلی بازار باشند.
این صندوق‌ها با انتخاب یک شاخص به عنوان مبنا، ترکیب دارایی‌های خود را دقیقاً بر اساس شرکت‌های تشکیل‌دهنده و وزن هر یک در آن شاخص تنظیم می‌کنند. برای نمونه، اگر صندوقی شاخص کل را مبنای خود قرار دهد، پرتفوی آن متشکل از کلیه شرکت‌های حاضر در این شاخص خواهد بود و سهم هر شرکت در پرتفوی نیز متناسب با وزنی است که در شاخص دارد.
صندوق های سرمایه گذاری کالایی
صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی، ابزارهای مالی نوینی هستند که امکان سرمایه‌گذاری در بازار کالاها را برای عموم سرمایه‌گذاران فراهم می‌سازند. این صندوق‌ها با گردآوری سرمایه از افراد مختلف، پرتفوی متنوعی از کالاهای اساسی مانند زعفران، پسته، طلا، نقره، مس و سایر فلزات گرانبها تشکیل می‌دهند.
هدف اصلی این صندوق‌ها، ایجاد دسترسی آسان و امن برای سرمایه‌گذاران خرد به بازاری است که پیش از این تنها در دسترس سرمایه‌گذاران بزرگ و نهادی بود. این صندوق‌ها با مدیریت حرفه‌ای و تحلیل مستمر بازار، در پی کسب بازدهی مطلوب از طریق تغییرات قیمت کالاها هستند.
مزیت این صندوق ها :
عمده این صندوق‌ها، ایجاد تنوع‌بخشی در سبد سرمایه‌گذاری است. از آنجا که قیمت کالاها معمولاً هم‌روندی کامل با بازار سهام ندارد، افزودن این صندوق‌ها به سبد دارایی می‌تواند ریسک کلی سرمایه‌گذاری را کاهش دهد. همچنین، این صندوق‌ها با خرید فیزیکی کالاها و نگهداری آنها در انبارهای مطمئن، امنیت سرمایه‌گذاری را تضمین می‌کنند.
صندوق‌های کالایی به ویژه در شرایط تورمی می‌توانند گزینه مناسبی برای حفظ ارزش دارایی باشند، چرا که قیمت کالاها معمولاً هم‌جهت با نرخ تورم حرکت می‌کند. این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال پوشش در برابر تورم و ایجاد تعادل در سبد سرمایه‌گذاری خود هستند، انتخاب مناسبی محسوب می‌شوند.
- صندوق سرمایه‌گذاری طلا
این صندوق با گردآوری سرمایه از مردم، به خرید طلای فیزیکی می‌پردازد و آن را در صندوق‌های امن نگهداری می‌کند. سرمایه‌گذاران به جای خرید طلای فیزیکی و نگهداری آن، واحدهای این صندوق را خریداری می‌کنند. ارزش هر واحد این صندوق با قیمت طلا در بازار ارتباط مستقیم دارد. مهم‌ترین مزیت این صندوق، خرید و فروش آسان، امنیت بالا و معافیت مالیاتی است. - صندوق سرمایه‌گذاری زعفران
این صندوق با هدف سرمایه‌گذاری در زعفران تشکیل شده و با جمع‌آوری سرمایه، به خرید و نگهداری زعفران در انبارهای مجاز اقدام می‌کند. ارزش واحدهای این صندوق با قیمت زعفران در بازار داخلی و جهانی مرتبط است. از مزایای این صندوق می‌توان به امکان سرمایه‌گذاری با مبلغ کم، نگهداری ایمن و معافیت از مالیات اشاره کرد.
صندوق‌های جسورانه
صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه، یکی از ابزارهای تأمین مالی برای استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای نوپایی هستند که در مراحل اولیه رشد خود قرار دارند و پتانسیل بالایی برای رشد سریع دارند. این صندوق‌ها با پذیرش ریسک بالا، در ازای دریافت سهام در این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. هدف اصلی صندوق‌های جسورانه، کسب سود از طریق خروج از سرمایه‌گذاری در آینده است که معمولاً از طریق عرضه اولیه سهام شرکت یا فروش سهام به سرمایه‌گذاران دیگر محقق می‌شود.
ویژگی متمایز این صندوق‌ها، تمرکز بر شرکت‌هایی با فناوری پیشرفته و مدل‌های کسب‌وکار نوآورانه است که در عین ریسک بالا، امکان بازدهی چشمگیری دارند. این صندوق‌ها علاوه بر تأمین سرمایه، معمولاً از طریق ارائه راهنمایی‌های استراتژیک، شبکه‌سازی و انتقال تجربه، به رشد و توسعه کسب‌وکارهای نوپا کمک می‌کنند.
سرمایه‌گذاری در صندوق‌های جسورانه، عمدتاً مناسب سرمایه‌گذاران نهادی و اشخاص حرفه‌ای است که درک عمیقی از ریسک‌های این نوع سرمایه‌گذاری دارند و می‌توانند بخشی از سبد دارایی خود را به این نوع سرمایه‌گذاری با ریسک بالا اما بازدهی بالقوه بسیار زیاد اختصاص دهند. این صندوق‌ها نقش مهمی در اکوسیستم کارآفرینی ایفا می‌کنند و به عنوان موتور محرک نوآوری و توسعه فناوری‌های جدید شناخته می‌شوند.
صندوق در صندوق
صندوق در صندوق، گونه‌ای نوین از نهادهای سرمایه‌گذاری است که پرتفوی خود را نه از دارایی‌های مستقیم، بلکه از واحدهای سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری تشکیل می‌دهد. در این ساختار، سرمایه‌گذاری به‌صورت غیرمستقیم و از طریق توزیع منابع در میان چندین صندوق انجام می‌پذیرد. برجسته‌ترین مزیت این رویکرد، کاهش چشمگیر هزینه‌های مدیریت و نظارت است، چرا که این صندوق‌ها از تحلیل‌ها و زیرساخت‌های موجود صندوق‌های دیگر بهره می‌برند. این ویژگی، صندوق در صندوق را به گزینه‌ای کارآمد برای سرمایه‌گذارانی تبدیل کرده که در پی دستیابی به سبدی متنوع‌شده با حداقل هزینه هستند
صندوق‌های املاک و مستغلات
صندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات، نهادهای مالی هستند که با گردآوری سرمایه از مردم، پرتفویی از دارایی‌های ملکی تشکیل می‌دهند. این صندوق‌ها معمولاً در پروژه‌های ساختمانی، مراکز خرید، مجتمع‌های مسکونی و ساختمان‌های اداری سرمایه‌گذاری می‌کنند.
برجسته‌ترین مزیت این صندوق‌ها، امکان حضور در بازار املاک با سرمایه‌های اندک است. همچنین با توجه به ماهیت دارایی‌های این صندوق‌ها، آنها در برابر تورم مقاوم بوده و سوددهی نسبتاً باثباتی ارائه می‌دهند.
این صندوق‌ها از دو راه اصلی برای سرمایه‌گذاران سود ایجاد می‌کنند: نخست از طریق درآمد اجاره املاک موجود در پرتفو و دوم از طریق رشد بهای دارایی‌ها. این صندوق‌ها به ویژه برای افرادی که به دنبال گسترش و تنوع در سبد سرمایه‌گذاری خود هستند گزینه سودمندی به شمار می‌آیند.
صندوق های بخشی
صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی، نهادهای مالی هستند که منابع خود را به‌طور تخصصی در یک صنعت یا حوزه اقتصادی مشخص سرمایه‌گذاری می‌کنند. برخلاف صندوق‌های مختلط یا سهامی که پرتفوی متنوعی از سهام شرکت‌های مختلف دارند، این صندوق‌ها بر یک بخش خاص مانند خودرو، دارو، فناوری اطلاعات یا پتروشیمی متمرکز می‌شوند.
مهم‌ترین مزیت این صندوق‌ها، امکان سرمایه‌گذاری تخصصی در بخشی است که سرمایه‌گذار به آینده آن خوشبین است. همچنین مدیریت حرفه‌ای این صندوق‌ها می‌تواند با تحلیل دقیق شرایط همان بخش، فرصت‌های سودآوری بهتری را شناسایی کند.
با این حال، این صندوق‌ها به دلیل تمرکز بر یک بخش خاص، از تنوع‌بخشی کمتری برخوردارند و در صورت رکود در آن بخش خاص، ممکن است با زیان مواجه شوند. بنابراین این صندوق‌ها بیشتر مناسب سرمایه‌گذاران حرفه‌ای است که توانایی تحلیل بخش‌های مختلف اقتصادی را دارند.
📊 جدول صندوق‌ها
| نام صندوق | ساعت معامله | کارمزد | ریسک | بازدهی |
|---|---|---|---|---|
| صندوق درآمد ثابت | 09:00 - 15:00 | 0.07% | ریسک کم | بازدهی کم |
| صندوق سهامی | 09:00 - 12:30 | 0.45% | ریسک متوسط | بازدهی متوسط |
| صندوق طلا | 09:00 - 18:00 | 0.43% | ریسک زیاد | بازدهی زیاد |
| صندوق مختلط | 09:00 - 12:30 | 0.24% | ریسک کم | بازدهی کم |
واحد های صندوق سرمایه گذاری چیست؟
واحد سرمایه‌گذاری کوچک‌ترین بخش از دارایی‌های یک صندوق سرمایه‌گذاری است که سرمایه‌گذار با خرید آن، در واقع سهمی از کل دارایی‌های صندوق را به دست می‌آورد. هر واحد سرمایه‌گذاری بیانگر میزان مشارکت شما در صندوق است و ارزش آن با عملکرد دارایی‌های صندوق تغییر می‌کند.
تعداد واحدهای هر سرمایه‌گذار با توجه به مبلغ سرمایه‌گذاری شده محاسبه می‌گردد. با افزایش ارزش دارایی‌های صندوق، ارزش هر واحد نیز رشد می‌کند و برعکس. این واحدها در صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، مستقیماً از طریق صندوق و در صندوق‌های قابل معامله در بورس، از طریق کارگزاری‌ها قابل خرید و فروش هستند.
مزیت اصلی واحدهای سرمایه‌گذاری، امکان مشارکت در بازارهای مختلف با سرمایه‌های کوچک و بهره‌مندی از مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها است. همچنین با خرید واحدهای صندوق، سرمایه‌گذار به صورت غیرمستقیم در ترکیب متنوعی از دارایی‌ها شامل سهام، اوراق بهادار و سایر انواع اوراق مالی سرمایه‌گذاری می‌کند که این امر به کاهش ریسک سبد دارایی کمک شایانی می‌نماید.
ارزش خالص دارایی یا NAV صندوق سرمایه گذاری چیست؟
یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم در حوزه صندوق‌های سرمایه‌گذاری، NAV یا “ارزش خالص دارایی“ است. این شاخص، معیاری دقیق برای سنجش ارزش واقعی یک صندوق محسوب می‌شود. NAV از کسر مجموع بدهی‌های صندوق از مجموع ارزش روز دارایی‌های آن محاسبه می‌گردد. این مقدار به‌صورت مستمر (معمولاً روزانه) محاسبه و بر روی وب‌سایت صندوق منتشر می‌شود و نقش تعیین‌کننده‌ای در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران ایفا می‌کند. به‌طور کلی، در گزارش‌های روزانه صندوق‌ها، سه نوع NAV مشاهده می‌شود:
- NAV صدور:
این NAV بیانگر مبلغی است که سرمایه‌گذار برای خرید هر واحد جدید از صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال باید پرداخت نماید. NAV صدور معمولاً برابر با NAV هر واحد به علاوه هزینه‌ها و کارمزدهای مربوط به صدور است. - NAV ابطال:
این NAV نشان‌دهنده مبلغی است که سرمایه‌گذار در ازای فروش هر واحد خود در صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال دریافت می‌کند. NAV ابطال معمولاً معادل NAV هر واحد پس از کسر هزینه‌های مربوط به ابطال است. - NAV آماری:
در شرایط خاص بازار، مانند تشکیل صفوف خرید یا فروش سنگین برای برخی از دارایی‌های صندوق، مدیران صلاحیت دارند تا ارزش آن دارایی‌ها را با قیمت تعدیل‌شده محاسبه کنند. در چنین مواردی، ارزش خالص دارایی که با این روش برآورد می‌شود، تحت عنوان NAV آماری گزارش می‌گردد. این کار به منظور نمایش واقع‌بینانه‌تر ارزش دارایی‌ها و جلوگیری از تأثیرگذاری کاذب نقدشوندگی بر قیمت‌گذاری صورت می‌پذیرد.
در واقع در قیمت آماری تعدیلی صورت نگرفته است.
اساسنامه و امیدنامه صندوق سرمایه گذاری چیست؟
اساسنامه و امیدنامه دو سند کلیدی و مکمل در ساختار حقوقی و عملیاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری به شمار می‌روند. این اسناد چارچوب فعالیت صندوق را مشخص کرده و مطالعه آنها پیش از سرمایه‌گذاری، برای هر سرمایه‌گذار ضروری است.
اساسنامه: قانون اساسی صندوق
اساسنامه به عنوان سند قانونی و بنیادی صندوق، اهداف، قوانین و ساختار مدیریت آن را تعیین می‌کند. این سند مرجع حل اختلافات و راهنمای عمل برای تمامی ارکان صندوق است. مهم‌ترین موارد مطرح شده در اساسنامه معمولاً شامل این موارد است:
- اهداف و خط‌مشی‌های اصلی سرمایه‌گذاری صندوق
- ترکیب سرمایه‌گذاران، شرایط پذیرش و خروج آنان
- وظایف، اختیارات و مسئولیت‌های مدیر، متولی و حسابرس
- شیوه‌های سرمایه‌گذاری و محدودیت‌های آن
- جزئیات محاسبه و دریافت هزینه‌ها و کارمزدهای صندوق
- شرایط و رویه‌های انحلال صندوق و تصفیه دارایی‌ها
امیدنامه: سند شفافیت و اطلاع‌رسانی
امیدنامه سندی است که اطلاعات جامع و کاربردی درباره صندوق ارائه می‌دهد و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با آگاهی کامل از جزئیات، اقدام به سرمایه‌گذاری کنند. محتوای کلیدی امیدنامه عموماً شامل این بخش‌ها می‌شود:
- تاریخچه و معرفی صندوق و نهادهای وابسته
- تشریح دقیق اهداف سرمایه‌گذاری و استراتژی‌های دستیابی به آنها
- معرفی تیم مدیریت و سوابق حرفه‌ای آنان
- گزارش عملکرد گذشته صندوق و شاخص‌های مقایسه‌ای
- ساختار هزینه‌ها و کارمزدها به همراه نحوه محاسبه آنها
- و مهم‌تر از همه، تحلیل و معرفی ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری در صندوق
حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری در هر صندوق چقدر است؟
برای خرید انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ابتدا باید به نوع صندوق توجه نمایید. صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) طبق مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار، نیاز به حداقل سرمایه‌ای معادل 100 هزار تومان دارند. این در حالی است که در صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، حداقل مبلغ خرید معادل ارزش یک واحد از صندوق می‌باشد.
سوالات متداول
یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، نهادی است که پول سرمایه‌گذاران مختلف (خرد و کلان) را جمع‌آوری کرده و در سبدی متنوع از دارایی‌ها شامل سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کند. این کار توسط یک تیم متخصص مدیریت می‌شود. شما با خرید واحدهای این صندوق‌ها، در سود و زیان آن شریک می‌شوید.
مدیریت حرفه‌ای: دارایی شما توسط تحلیلگران و مدیران سرمایه‌گذاری باتجربه مدیریت می‌شود.
تنوع‌بخشی و کاهش ریسک: از آنجایی که پول شما در ده‌ها دارایی مختلف سرمایه‌گذاری می‌شود، ریسک از دست دادن سرمایه به شدت کاهش می‌یابد.
نقدشوندگی بالا: شما می‌توانید واحدهای صندوق‌های معتبر را به سرعت و به راحتی به پول نقد تبدیل کنید.
صرفه جویی در زمان و هزینه: نیاز به پیگیری روزانه بازار و یادگیری تحلیل تخصصی ندارید. همچنین هزینه‌های کارمزد معاملات بین همه سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود.
برای انتخاب یک صندوق خوب به این موارد توجه کنید:
سابقه و عملکرد: بازدهی صندوق را در بازه‌های زمانی مختلف (مثلاً ۶ ماهه، یک‌ساله و سه‌ساله) با شاخص بورس (شاخص کل) مقایسه کنید.
نوع صندوق: با توجه به ریسک‌پذیری خود، نوع صندوق را انتخاب کنید (ریسک بالا: صندوق سهامی، ریسک متوسط: صندوق مختلط، ریسک کم: صندوق درآمد ثابت).
مدیر صندوق: بررسی کنید که صندوق توسط کدام شرکت معتبر مدیریت می‌شود.
هزینه‌ها: میزان کارمزد مدیریت و کارمزد عملکرد صندوق را مطالعه کنید.
یکی از بزرگترین مزایای صندوق‌ها، سرمایه‌گذاری با مبالغ بسیار کم است. شما می‌توانید با مبالغ 1۰۰,۰۰۰ تومان سرمایه‌گذاری خود را شروع کنید.
سود شما از دو طریق به دست می‌آید:
افزایش ارزش خالص دارایی‌ها (NAV): با بهبود عملکرد دارایی‌های داخل صندوق (مثلاً رشد سهام موجود)، ارزش هر واحد صندوق افزایش می‌یابد. شما با فروش واحدهای خود به قیمت روز، این سود را کسب می‌کنید.
سود نقدی (DPS): برخی صندوق‌ها (مانند صندوق‌های درآمد ثابت) به صورت دوره‌ای سود نقدی بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌کنند.
خیر. هیچ سرمایه‌گذاری کاملاً بدون ریسک نیست. حتی مطمئن‌ترین صندوق‌ها (درآمد ثابت) نیز ممکن است نوسانات جزئی داشته باشند. با این حال، ریسک صندوق‌ها به دلیل تنوع‌بخشی بالا، به مراتب از ریسک خرید مستقیم سهام کمتر است.
روش‌های آسان و مختلفی وجود دارد:
به صورت آنلاین: از طریق اپلیکیشن‌های بانکی یا کارگزاری‌ها.
مراجعه به شعب: مراجعه به شعب بانک‌های طرف قرارداد با صندوق.
مراجعه به سایت صندوق: ثبت‌نام در سایت رسمی صندوق مورد نظر و تکمیل فرآیند سرمایه‌گذاری.
برای اطلاعات بیشتر از صندوق ها (در اینجا کلیک+) کنید
دیدگاهتان را بنویسید